این نوشتار به منظور معرفی کتاب « اطلس نبردهای ماندگار » ایجاد شده است .
شناسنامه ی کتاب :
گردآورنده : مجتبی جعفری
نام کتاب : اطلس نبردهای ماندگار : عملیات نیروهای زمینی در هشت سال دفاع مقدس از شهریور ماه 1359 تا مرداد ماه 1367
کاری از نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، معاونت عملیات ، دایره ی تدوین تاریخ جنگ
160 صفحه مصور رنگی ، نقشه ، جدول .
دو زبانه ، انگلیسی و فارسی .
شابک : 5-5515-06-964
قیمت : 350000 ریال معادل 35000 تومان
طرح و نظارت : معاونت عملیات نیروی زمینی ارتش
طرح ، تدوین و اجرا : سرهنگ مجتبی جعفری
تحت نظر و حمایت : سرتیپ ستاد ناصر محمدی فر ، سرتیپ ستاد محمد حسین دادرس ، سرتیپ ستاد محمد علی آرمانفر ، سرتیپ 2 ستاد زین العابدین مرادی
مشاوران و کارشناسان نظامی : سرتیپ 2 ستاد سعید پورداراب ، سرتیپ 2 ستاد فرهاد بهروزی ، سرتیپ 2 ستاد محمد رضا مرادی ، سرهنگ ستاد محمود ضمیری ، سرهنگ ستاد حسین مبارکی
کاری از نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، معاونت عملیات ، دایره ی تدوین تاریخ جنگ ، در سالهای 1382-1383
یگانهای شرکت کننده در هشت سال دفاع مقدس :
یگانهای ارتش جمهوری اسلامی ایران :
قرارگاهها :
قرارگاه مقدم جنوب ، قرارگاه مقدم غرب ، قرارگاه مقدم شمالغرب ، قرارگاههای مشترک کربلا ، نجف ، فتح ، قدس ، حمزه و خاتم الانبیاء .
لشکرها و تیپ ها و گروهها :
11-16-21-22-23-25-28-30-33-35-37-40-44-45-55-58-64-65-77-81-84-88-92-99-401-404-411-422
پایگاههای هوانیروز :
قلعه مرغی ، وطن پور ، کرمانشاه ، اصفهان ، کرمان و مسجد سلیمان
یگانهای پشتیبانی کننده :
پشتیبانی منطقه ی 1-2-3-4-5
یگانهای مستقل :
گردان جنگال ، گردانهای قدس ، گردانهای مراکز آموزشی ، گردان سماجا و ...
یگانهای ژاندارمری :
گردانها و هنگ های ژاندارمری
یگانهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی :
کربلاء ، نجف ، فتح ، قدس ، نوح ، بدر ، ثامن الائمه ، رمضان ، سلمان ، حمزه ، 662 -155 - 110-57 - 48- 41-40-38-35 - 34-33- 32- 29-27-25-21- 20-19 -18- 17 -15-14- 12-11-10 -9-8-7-6-5-4 -3-2-1
اصطلاحات و اختصارات :
سماجا : ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران
اجا : ارتش جمهوری اسلامی ایران
نزاجا : نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران
نهاجا : نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
ژاجا : ژاندارمری ارتش جمهوری اسلامی ایران
هوانیروز : یگان هوایی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران
سرآغاز :
اقدام ارتش عراق در هجوم سراسری به کشور ایران در پایان شهریور ماه 1359 با هدف شکست سریع انقلاب اسلامی و با زمینه سازی های فراوان سیاسی و نظامی آغاز گردید . باورهای ناصواب و هدایت کنندگان آشکار و پنهان یکی از طولانی ترین نبردهای معاصر ، آنها را به این نتیجه رسانده بود که در فرصتی اندکی ، دروازه های شرقی امت واحده ی عربی را به مرزهای افغانستان و پاکستان متصل نماید .
نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ، سرفراز از حضور در آغوش مردم به عنوان پایه و ستون اصلی میدان نبرد با حمایت فرماندهی کل قوا و پشتیبانی ملت فداکار در قالب یگانهای منظم و همراه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و یگانهای مردمی بسیج مستضعفین در فرصتی اندک در تمام خطوط نبرد به مقابله با دشمن پرداخته و در روند 8 ساله ی جنگ ، مرزهای مقدس این کشور الهی را حفظ و تاریخ ارزشمندی را برای آیندگان به یادگار گذاشت .
نبردهای پدافندی و افندی در مناطق 3 گانه ی عملیاتی از دهانه ی فاو در استان خوزستان تا دالامپر داغ در آذربایجان غربی با پیوستگی عمیق و تاثیرات متقابل دشمن را وادار نمود تا با صدور آخرین قطعنامه درباره ی این جنگ به شماره ی 598 در سال 1366 ایران را به پای میز مذاکره دعوت نماید . فعالیتهای سیاسی و نظامی داخلی و اصرار بر تعقیب دشمن در خاک عراق ، پذیرش قطعنامه ی 598 را که تا حدودی منافع ایران در آن لحاظ شده بود ، یک سال به تاخیر انداخت و سرانجام در زمان و شرایطی به مراتب نامناسب تر از زمان صدور قطعنامه ، پذیرش و موافقت ایران اعلان و یکی از طولانی ترین جنگ های معاصر ، رسما در 29/5/67 با آغاز رسمی آتش بس به پایان رسید .
آنچه در طول این جنگ که برای عراق « نبرد قادسیه » و برای ایران اسلامی « دفاع مقدس » نام گرفت ، اتفاق افتاد ، شامل سه محور عمده در قالب یک حرکت نظامی قابل بررسی است :
- پدافند فعال : شامل کلیه ی اقداماتی است که به صورت منظم و طرح ریزی شده و یا نامنظم و مردمی در مقابل حملات دشمن انجام گرفته است . این اقدامات در ابتدای جنگ و در طول 8 سال دفاع مقدس و حتی در روزهای پایانی جنگ به تناوب جاری بوده و صفحات درخشانی را در تاریخ به یادگار گذاشته است . این اقدامات در کتب تاریخ جنگ بسیار اجمالی و خلاصه مورد بررسی قرار گرفته و کمتر جوانب مختلف آن باز شده است .
- آفند : این اقدام در برگیرنده ی فعالیتهایی است که تحت عنوان « عملیات » صورت پذیرفته و عموما شامل حرکت نیروهای خودی به طرف دشمن جهت تصرف اهداف و مواضع جدید می باشد . و بخش عمده ی تاریخ جنگ را به ویژه در ستون نوشتاری به خود اختصاص داده و عموما بعنوان تنها رویداد جنگ ثبت ، معرفی و شناخته شده است .
- پدافند غیرفعال : بخش عمده ای از زمان طولانی جنگ در طول جبهه ها در حالت خاصی سپری گردید که نیروهای دشمن و خودی بدون حرکت مقابل یکدیگر ایستاده و ضمن تقویت و حفظ خطوط پدافندی زمینه های لازم را برای انجام یک اقدام علیه جبهه ی مقابل آماده می کردند . این پدافند با اجرای آتش های گوناگون در طول سالهای دفاع مقدس تداوم داشته است . حوادث تلخ و شیرین این مقطع زمانی جنگ در گستره ی بسیار طولانی جبهه ها برای تاریخ و جامعه به خوبی و به طور کامل ترسیم نشده و هنوز راهی برای شرح وقایع این بخش از جنگ که بتواند حجم گسترده ی حضور رزمندگان را در بعد زمان و مکان ارائه نماید پیدا نشده است .
در اطلس نبردهای ماندگار تلاش شده است تا ضمن ارائه ی نمونه هایی از عملیاتهای آفندی ، بخشی از عملیاتهای پدافند فعال را نیز با ارائه ی نقشه ها و آمار و ارقام مربوط هب آن معرفی نماید و پدافند غیر فعال را نیز تا حدودی با رنگ های انتخاب شده که بر روی خطوط پدافندی کشیده است ، نشان بدهد .
آنچه تا کنون در بعد نوشتاری تاریخ جنگ انتشار یافته است عمدتا معرفی عملیاتهای آفندی با تقسیم بندی کوچک ( محدود ) ، متوسط و بزرگ و مشخص کردن سازمان عمل کننده می باشد . از آنجا که تقسیم بندی یک علیمات صرفا بر میزان و تعداد نیروهای بکار گرفته شده و یا وسعت منطقه ی عملیاتی نمی تواند مورد توجه قرار گیرد ، لذا در بررسی های تاریخ دفاع مقدس از طرف نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران این تقسیم بندی مورد توجه قرار نگرفته است .
از مجموع عملیاتهای انجام شده که به صورت سالیانه ارائه می گردد بعلت محدود بودن صفحات اطلس تعداد محدودی با نقشه و توضیح کامل معرفی شده و بقیه به صورت آماری در ابتدای هر فصل آمده است .
پینوشت :
- برای دیدن کلیه ی مطالب مربوط به یک موضوع در پایین همین مطلب و در قسمت برچسبها ، بر روی کلمه ی مربوطه کلیک کنید .
- با کلیک بر روی کلمه ی « نظرات » در پایین همین متن ، می توانید نظرات و اندیشه های خود را در ارتباط با این نوشتار ، بنویسید ، تا هم من و هم دیگر خوانندگان ، از نظر شما بهره مند شوند .
- اگر حوصله ی نظر دادن ندارید و یا اصلا نظری در این باره ندارید ، می توانید در قسمت « واکنش ها » در پایین همین متن ، فقط بر روی یک عبارت کلیک کرده و آن عبارت ، واکنش شما به این متن خواهد بود .